نویسنده: صمصام صانعی
چاهی کوهی دارای گونه‌های مختلفی می‌باشد که هر کدام نیاز به تحقیق جداگانه دارند. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه از چای کوهی (سنبله‌ای زیبا) اشاره شده است.

نام علمی چای کوهی:

tachys lavandulifolia Vahl می‌باشد. نام‌های محلی آن، چای پشمی، کلکنه و اکلیجه است.

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است به ارتفاع حدود 20 سانتی‌متر گاهی موارد بیشتر، پرساقه و ایستاده با کرک‌های نمدیِ خاکستری، کرک‌های بالای ساقه گسترده و نرم و برگ‌های آن باریک، تقریباً نوک کند، دارای دمبرگی کوتاه و در سطح فوقانی فرورفته می‌باشند. گل‌های آن به صورت سنبله‌های پنبه مانند، بدون دمگل و به رنگ قرمز یا ارغوانی و گاهی موارد سفید مایل به زرد هستند.

طبیعت:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

در اغلب کشورها به صورت پراکنده و به صورت انبوه در کشورهای آسیایی انتشار دارد. در ایران نیز بیشتر در استان‌های گلستان، مازندران، استان‌های غربی، اصفهان، خراسان رضوی، سمنان و فارس انتشار دارد.

بخش مورد استفاده:

سرشاخه‌های گلدار گیاه

نحوه مصرف:

به صورت دم کرده استفاده می‌کنند.

خواص درمانی:

آرام‌بخش و برطرف کننده خستگی، ضد افسردگی و مقوی سیستم دستگاه عصبی، فرح‌بخش و نشاط‌آور، مسکن دردهای مفصلی و ضد سرگیجه، تسکین دهنده سردرد و مفید برای دردهای روماتیسمی، اشتهاآور و مقوی کبد، بازکننده گرفتگی صدا و خلط‌آور، بازکننده قاعدگی و ضد کرم معده و روده، ادرارآور و شستشو دهنده مجاری ادراری می‌باشد. در ضمن برای بیماری‌های معده و روده با منشأ روانی، اسهال توأم با تحریکات عصبی، سیاه سرفه، مننژیت، کم خونی، سرماخوردگی و تب نیز مفید است. مصرف چای کوهی برای اشخاصی که از درد دنبالچه رنج می‌برند بسیار مؤثر می‌باشد.

تذکر:

مصرف چای کوهی برای خانم‌های باردار ممنوع و موجب سقط جنین می‌شود.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.